Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW ngày
30-3-2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa X) về “Nâng cao chất lượng sinh
hoạt chi bộ”; Chỉ thị số 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị và Kế hoạch số
03-KH/TW ngày 01-7-2011 của Ban Bí thư về "Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập tư
tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", Ban Tổ chức Trung ương hướng
dẫn nội dung sinh hoạt chi bộ như sau (*):
A. MỤC ĐÍCH, YÊU
CẦU
1. Làm cho
các cấp ủy, tổ chức đảng và đảng viên nhận thức sâu sắc về vai trò, vị trí quan
trọng của tổ chức cơ sở đảng và của chi bộ; ý nghĩa quan trọng của việc nâng cao
chất lượng sinh hoạt chi bộ đối với việc nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến
đấu của tổ chức cơ sở đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên theo tinh
thần Nghị quyết Đại hội XI của Đảng;
2. Các chi bộ trong tất cả các loại hình tổ
chức cơ sở đảng phải thực hiện nghiêm túc chế độ sinh hoạt định kỳ theo quy định
của Điều lệ Đảng. Việc đổi mới nội dung, hình thức và nâng cao chất lượng sinh
hoạt chi bộ phải gắn với đẩy mạnh thực hiện việc học tập tư tưởng và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; làm cho mọi đảng viên nâng cao nhận thức, tự giác
chấp hành các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước; thực hiện tốt nghị quyết của chi bộ và của cấp ủy cấp trên; bảo đảm tính
lãnh đạo, tính giáo dục và tính chiến đấu để chi bộ thực sự là nơi lãnh đạo,
quản lý, giáo dục, rèn luyện và bồi dưỡng cán bộ, đảng
viên;
3. Thông qua
sinh hoạt chi bộ làm cho mọi đảng viên nâng cao ý thức trách nhiệm, tích cực học
tập, tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện tốt nhiệm vụ của người đảng viên do Điều lệ
Đảng quy định và các nhiệm vụ được chi bộ phân công; nâng cao ý thức tổ chức, kỷ
luật, tinh thần tự phê bình và phê bình; tăng cường đoàn kết, thống nhất và tình
thương yêu đồng chí trong chi bộ; cấp ủy nắm chắc tình hình tư tưởng, phẩm chất
đạo đức, lối sống của đảng viên; có biện pháp cụ thể để xây dựng đội ngũ đảng
viên và xây dựng chi bộ trong sạch vững mạnh.
B. NỘI DUNG VÀ CÁC BƯỚC TIẾN
HÀNH
I. NỘI DUNG
CHUNG ĐỐI VỚI CÁC LOẠI HÌNH CHI BỘ
1. Nội dung sinh hoạt hàng
tháng
Chi bộ tập
trung thảo luận, giải quyết những vấn đề cụ thể, thiết thực theo chức năng,
nhiệm vụ của chi bộ. Trình tự và nội dung như sau:
a) Công tác chuẩn bị của chi
ủy
- Căn cứ chức
năng, nhiệm vụ của chi bộ và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên, đồng chí bí thư chi
bộ (hoặc đồng chí chi ủy viên được phân công) dự kiến nội dung, chương trình,
thời gian sinh hoạt đưa ra họp chi ủy;
- Chi ủy thảo luận, thống nhất đánh giá tình
hình thực hiện nhiệm vụ tháng trước, đề ra nhiệm vụ tháng tới; phân công chuẩn
bị các nội dung, quyết định thời gian họp chi bộ và lựa chọn hình thức sinh hoạt
phù hợp (sinh hoạt nhiều nội dung hay một số nội dung hoặc sinh hoạt chuyên
đề);
- Chi ủy
thông báo cho đảng viên biết nội dung, thời gian, địa điểm sinh hoạt chi bộ (nếu
chưa quy định ngày họp định kỳ hàng tháng).
b) Sinh hoạt chi bộ
* Phần mở đầu
- Chi bộ thực hiện việc thu nộp đảng phí
hàng tháng của đảng viên;
- Đồng chí bí
thư chi bộ (hoặc đồng chí chi ủy viên được phân công chủ trì) tiến hành các nội
dung sau:
+ Thông báo
tình hình đảng viên của chi bộ (chính thức, dự bị); số đảng viên được miễn sinh
hoạt, công tác; số đảng viên có mặt dự họp; số đảng viên vắng mặt và lý do
vắng;
+ Thông qua
chương trình, nội dung sinh hoạt chi bộ và những vấn đề trọng tâm cần tập trung
thảo luận;
+ Cử thư ký
cuộc họp (chú ý chọn đồng chí có năng lực và kinh nghiệm tổng hợp để ghi chép
đầy đủ, trung thực, chính xác ý kiến phát biểu của đảng viên, kết luận của đồng
chí chủ trì hoặc nghị quyết của chi bộ).
* Phần nội dung
- Thông tin tình hình thời sự nổi bật trong
nước, quốc tế và của địa phương, cơ quan, đơn vị; phổ biến, quán triệt những chủ
trương, chính sách mới của Đảng, Nhà nước và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên (nội
dung thông tin cần chọn lọc phù hợp, thiết thực). Nhận xét tình hình tư tưởng
của đảng viên, quần chúng thuộc phạm vi lãnh đạo của chi bộ; những vấn đề tư
tưởng chi bộ cần quan tâm;
- Đánh giá
tình hình thực hiện nhiệm vụ của chi bộ tháng trước (nêu rõ những việc làm được,
chưa làm được, nguyên nhân); tình hình đảng viên thực hiện chủ trương, đường
lối, chính sách của Đảng và của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp ủy cấp
trên và nhiệm vụ được chi bộ phân công;
- Đánh giá việc học tập tư tưởng và làm theo
tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh của đảng viên, quần chúng thuộc phạm vi lãnh đạo
của chi bộ; biểu dương những đảng viên tiền phong gương mẫu, có việc làm cụ thể,
thiết thực về học tập tư tưởng và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đồng
thời, giáo dục, giúp đỡ những đảng viên có sai phạm (nếu
có);
- Thông báo ý
kiến của đảng viên, quần chúng về sự lãnh đạo của chi bộ và vai trò tiền phong
gương mẫu của đảng viên (nếu có) để chi bộ có biện pháp phát huy ưu điểm, khắc
phục khuyết điểm, kịp thời ngăn chặn, đấu tranh với những biểu hiện quan liêu,
tham nhũng, lãng phí, tiêu cực;
- Đề ra một số nhiệm vụ cụ thể, thiết thực,
bức xúc trước mắt để thực hiện trong tháng tới theo chức năng, nhiệm vụ của chi
bộ và sự chỉ đạo của cấp ủy cấp trên; đồng thời, phân công nhiệm vụ cụ thể cho
đảng viên thực hiện;
- Chi bộ thảo
luận, tham gia đóng góp ý kiến về các nội đung trên. Trong quá trình thảo luận,
đồng chí chủ trì cần phát huy dân chủ, lắng nghe ý kiến của đảng viên và gợi ý
những nội dung quan trọng để đảng viên tham gia thảo luận, thể hiện chính kiến
của mình. Khi có những vấn đề cần biểu quyết mà đang có ý kiến khác nhau, chi bộ
cần trao đổi kỹ trước khi biểu quyết.
* Phần kết thúc
- Đồng chí chủ trì tóm tắt ý kiến phát biểu
của đảng viên và kết luận những vấn đề lớn, quan trọng mà chi bộ đã thảo luận,
thống nhất;
- Chi bộ biểu
quyết thông qua kết luận (nghị quyết) của chi bộ. Đồng chí thư ký ghi rõ số đảng
viên đồng ý, không đồng ý và số có ý kiến khác;
- Đồng chí chủ trì và thư ký ký vào biên bản
cuộc họp. Sổ ghi biên bản họp chi bộ phải được quản lý và lưu trữ theo quy
định.
2. Nội dung
sinh hoạt chuyên đề
Ngoài các
buổi sinh hoạt với nội dung nêu trên, ít nhất mỗi quý một lần, chi bộ chọn một
trong những vấn đề sau để sinh hoạt chuyên đề:
- Các chuyên đề về học tập tư tưởng và làm
theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của Trung ương và cấp ủy cấp
trên;
- Giải pháp
xây dựng đảng bộ, chi bộ trong sạch, vững mạnh hoặc củng cố, khắc phục cơ sở yếu
kém;
- Các giải
pháp xây dựng nông thôn mới ;
- Việc xây dựng thôn (ấp, bản, làng...), khu
phố (khu dân cư...) văn hóa; biện pháp giúp đỡ đảng viên nghèo, có hoàn cảnh đặc
biệt khó khăn;
- Việc đấu
tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và các tệ nạn xã hội ở địa
phương, cơ quan, đơn vị;
- Công tác
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và tạo nguồn phát triển đảng
viên;
- Công tác
quản lý và phân công công tác cho đảng viên;
- Biện pháp nâng cao chất lượng nghiên cứu,
tham mưu và quy trình xây dựng một đề án, đề tài có chất
lượng;
- Phương pháp
tự nghiên cứu, học tập để không ngừng nâng cao trình độ kiến thức cho cán bộ,
đảng viên v.v.
II. NỘI DUNG
CỤ THỂ ĐỐI VỚI MỘT SỐ LOẠI HÌNH CHI BỘ
Ngoài những nội dung thực hiện chung đối với
các loại hình chi bộ tại Mục I nêu trên, các chi bộ căn cứ chức năng, nhiệm vụ
và tình hình, đặc điểm của chi bộ mình mà đi sâu vào một số nội dung cụ thể
sau:
1. Đối với
chi bộ địa bàn dân cư thôn (xóm, ấp, bản, tổ dân phố...)
- Sự lãnh đạo của chi bộ và vai trò, trách
nhiệm của đảng viên trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế, xây dựng
nông thôn mới. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và áp dụng các tiến bộ khoa học -
công nghệ vào sản xuất; thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước; công tác xóa đói,
giảm nghèo và các hoạt động nhân đạo, từ thiện; thực hiện chính sách đối với
người có công và nhiệm vụ phát triển văn hóa - xã hội, nâng cao đời sống của
nhân dân…;
- Việc thực
hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và cuộc vận động xây dựng thôn (làng, ấp, bản...),
tổ dân phố (khu phố, khu dân cư...) văn hóa;
- Việc đấu tranh phòng, chống tham nhũng,
lãng phí; công tác quản lý, sử dụng đất đai và quản lý xây dựng đô thị; bảo đảm
vệ sinh môi trường, an toàn giao thông, đấu tranh phòng, chống các tệ nạn xã hội
trên địa bàn;
- Việc bồi
dưỡng, giúp đỡ quần chúng, tạo nguồn phát triển đảng viên ở khu dân cư và việc
quản lý đảng viên đi làm ăn xa...
2. Đối với chi bộ cơ quan hành chính, đơn vị
sự nghiệp
- Sự lãnh đạo
của chi bộ và tinh thần chủ động, sáng tạo, ý thức trách nhiệm của đảng viên
trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác chuyên môn của cơ quan, đơn vị
và chức trách, nhiệm vụ được giao;
- Việc xây dựng và thực hiện các quy định,
quy chế, nội quy của cơ quan, đơn vị; tiến độ và chất lượng thực hiện các nhiệm
vụ được giao (nghiên cứu, tham mưu; giảng dạy, học tập; khám chữa bệnh; thực
hiện các đề tài, đề án nghiên cứu khoa học...);
- Việc phòng, chống quan liêu, tham nhũng,
thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tiêu cực (trong thực hiện nhiệm vụ của công
chức, viên chức; trong giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học; trong khám, chữa
bệnh...);
- Việc thực
hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở và Quy định của Bộ Chính trị về đảng viên đang công
tác thường xuyên giữ mối liên hệ với đảng ủy, chi ủy cơ sở và gương mẫu thực
hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú;
- Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; việc
tự nghiên cứu, học tập nâng cao trình độ, kiến thức của cán bộ, đảng viên; công
tác phát triển đảng viên...
3. Đối với
chi bộ doanh nghiệp Nhà nước
Sự lãnh đạo
của chi bộ và trách nhiệm của đảng viên trong việc xây dựng, thực hiện nhiệm vụ
sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp; việc thực hiện chủ trương cổ phần hóa
doanh nghiệp Nhà nước của Đảng, Nhà nước;
- Tình hình tổ chức, hoạt động của các đoàn
thể quần chúng và đời sống, việc làm của người lao động;
- Việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ
ở cơ sở; việc tham gia các hoạt động xã hội, từ thiện, nhân đạo của doanh
nghiệp;
- Việc đấu
tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong doanh nghiệp; Việc thực hiện Quy
định của Bộ Chính trị về đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mỗi liên hệ
với đảng ủy, chi ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư
trú;
- Việc học
tập nâng cao trình độ, kiến thức, tay nghề của cán bộ, đảng viên, người lao
động.
4. Đối với
chi bộ trong doanh nghiệp liên doanh với nước ngoài
- Vai trò, trách nhiệm của chi bộ và đảng
viên trong việc tham gia xây dựng, thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của
doanh nghiệp;
- Việc xây
dụng và thực hiện nội quy, quy chế, quy định, điều lệ của doanh nghiệp; việc
thực hiện các hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập
thể...;
- Tình hình
đời sống, việc làm của người lao động; mối quan hệ giữa người lao động và người
sử dụng lao động, giữa người Việt Nam và người nước ngoài trong doanh
nghiệp;
- Công tác
xây dựng, củng cố và phát triển các đoàn thể quần chúng trong doanh nghiệp; công
tác bồi dưỡng, giúp đỡ, tạo nguồn phát triển đảng viên...
5. Đối với chi bộ trong doanh nghiệp tư
nhân, doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài
- Vai trò của chi bộ và trách nhiệm của đảng
viên trong việc tham gia xây dựng, thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh của
doanh nghiệp;
- Việc chấp
hành chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà
nước và thực hiện nội quy, quy chế, quy định, điều lệ của doanh
nghiệp;
- Tình hình
đời sống, việc làm của người lao động; việc thực hiện các hợp đồng lao động,
thỏa ước lao động tập thể; mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao
động, giữa người Việt Nam với người nước ngoài (nếu có);
- Việc tuyên truyền, vận động xây dựng, củng
cố, phát triển tổ chức đảng và các đoàn thể quần chúng trong doanh nghiệp; công
tác bồi dưỡng, giúp đỡ, tạo nguồn phát triển đảng viên.
6. Đối với chi bộ trong lực lượng vũ trang
(Quân đội, Công an)
Chi ủy, chi
bộ căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ chính trị của từng loại hình chi bộ để xác
định nội dung sinh hoạt cho phù hợp. Chú ý một số nội dung
sau:
- Sự lãnh đạo
của chi bộ trong việc bồi dưỡng, giáo dục, phát huy truyền thống tốt đẹp của lực
lượng vũ trang nhân dân; xây dựng chi bộ trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng
đơn vị vững mạnh toàn diện;
- Quán triệt
cho đảng viên, cán bộ, chiến sĩ nắm vững nhiệm vụ chính trị của đơn vị, thực
hiện nghiêm các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp
trên;
- Việc thực
hiện điều lệnh, điều lệ và ý thức tổ chức, chấp hành kỷ cương, kỷ luật của quân
đội, công an; xây dựng nền nếp chính quy, hiện đại sẵn sàng chiến đấu và phục vụ
chiến đấu, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.
C. TỔ CHỨC THỰC HIỆN
Các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc
Trung ương căn cứ Hướng dẫn này và tình hình, đặc điểm cụ thể của đảng bộ, chỉ
đạo, hướng dẫn việc cụ thể hóa nội dung, hình thức sinh hoạt cho phù hợp với
từng loại hình chi bộ trong các loại hình tổ chức cơ sở đảng thuộc đảng
bộ;
Các cấp ủy
cấp trên của chi bộ tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn và đôn đốc
việc thực hiện; coi trọng việc sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm để phát huy ưu
điểm, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi
bộ; kịp thời biểu dương, phổ biến và nhân rộng kinh nghiệm của những nơi làm
tốt, phê bình những nơi có sai sót, lệch lạc và thông báo trong toàn đảng
bộ.
Hướng dẫn này
thay thế Hướng dẫn số 05-HD/BTCTW ngày 25 tháng 5 năm 2007 và các văn bản khác
của Ban Tổ chức Trung ương có liên quan đến nội dung sinh hoạt chi
bộ.
Trong quá
trình thực hiện, nếu có vấn đê gì vướng mắc, các cấp ủy đảng kịp thời phản ảnh
về Ban Tổ chức Trung ương.
Hướng dẫn này
được phổ biến đến các chi bộ để thực hiện.
TRƯỞNG
BAN
Tô Huy Rứa (đã ký)
(*) Hướng dẫn số 09-HD/BTCTW
ngày 2-3-2012 của Ban Tổ chức Trung
ương.